Antropolog Helen Fisher zainteresowała się podziałem ludzi ze względu na typy, według jakich dobierają się oni w pary.
Na przestrzeni wieków powstało bardzo wiele klasyfikacji typów osobowości. Człowiek ma w sobie potrzebę szufladkowania innych. Jedną z pierwszych, a na pewno najbardziej znaną typologią, był podział według Hipokratesa, który podzielił ludzi na sangwiników, melancholików, flegmatyków i choleryków. Antropolog Helen Fisher zainteresowała się podziałem ludzi ze względu na typy, według jakich dobierają się oni w pary.
Jednak Hipokrates miał swoich następców. Dostępne klasyfikacje typów osobowości bazują na różnych kryteriach. Nie są to już ilości płynów ustrojowych jak u Hipokratesa. Obecnie klasyfikacje opierają się na wcześniej wyodrębnionych czynnikach osobowości, a nawet na ilości neuroprzekaźników.
Nieustanne tworzenie podziałów na typy osobowości świadczy o chęci człowieka do poznania bliźnich. Bywa to również wykorzystywane w badaniach naukowych. Jednak z zainteresowania naukowców osobowością wynika wiele także dla tak zwanych zwykłych śmiertelników.
Na przykład antropolog Helen Fisher zainteresowała się podziałem ludzi ze względu na typy, według jakich dobierają się oni w pary. Jej koncepcja ma możliwie naukowe podstawy, jest ona także autorką kwestionariusza, po którego wypełnieniu można określić swój własny typ osobowości.
Fisher wyszła z założenia, że dopamina odpowiada za poszukiwanie nowości, chęć podejmowania ryzyka, spontaniczność, ciekawość, twórczość, optymizm, entuzjazm i elastyczność myślenia. Osoby z wysokim poziomem dopaminy określiła jako typ Odkrywcy (explorer). Wysoki poziom serotoniny – kolejnego neuroprzekaźnika, warunkuje spokój, ugodowość, umiejętności społeczne, lojalność, uporządkowanie oraz zamiłowanie do zasad i reguł. Ludzie z wysokim poziomem serotoniny dobrze sobie radzą w relacjach społecznych. Jako że są dobrzy w budowaniu i utrzymywaniu sieci wsparcia społecznego, Fisher nazwała ich Budowniczymi (builders).
Testosteron jest hormonem odpowiedzialnym za wykształcenie cech męskich. Dominacja testosteronu wiąże się z bezpośredniością, myśleniem analitycznym, myśleniem strategicznym oraz opanowaniem emocjonalnym. Takie cechy mogą przejawiać zarówno mężczyźni, jak i kobiety, chodzi tylko o względną dominację hormonu. Są to osoby dobre w obliczeniach matematycznych i innych zagadnieniach z jasno określonymi regułami. Fisher nazwała ten typ Dyrektorem (director).
Ostatni podtyp jest - dla równowagi - związany z przewagą estrogenu. Odpowiada on za myślenie całościowe, postrzeganie szerszej perspektywy, wyobraźnię, umiejętność pięknego wysławiania się. Choć są to cechy stereotypowo kobiece, również mężczyźni mogą mieć dobrą intuicję, świetnie czytać mowę ciała, mimikę, być ugodowi czy altruistyczni. Ostatni omawiany typ to Negocjatorzy (negotiators).
Fisher swoim kwestionariuszem przebadała prawie 30 tysięcy ludzi. Na podstawie uzyskanych wyników stwierdziła, że Odkrywcy chcą wiązać się z innymi odkrywcami, którzy podzielają ich pasje i z którymi mogą wspólnie spędzać czas. Podobnie dzieje się w przypadku Budowniczych, którzy również wybierają osoby podobne do siebie. Natomiast w przypadku osób prezentujących typ Dyrektora lub Negocjatora sprawdza się powiedzenie, że przeciwieństwa się przyciągają, bowiem te typy lubią wiązać się ze sobą nawzajem, prawdopodobnie dlatego, że ich cechy osobowości wzajemnie się uzupełniają.
Na łamach książki, w której Fisher przedstawia swoją koncepcję, aż roi się od przytaczanych przez nią przykładów par, którymi ilustruje ona trafność tego podziału. Nie jest to również pierwszy podział na typy osobowości bazujący na poziomach neuroprzekaźników. Podobną koncepcję opisał swego czasu także Cloninger. Fisher sprzedała swój kwestionariusz także jednemu z angielskojęzycznych portali randkowych osiągając duży sukces komercyjny.
Artykuł powstał na podstawie książki: Helen Fisher, „Why him? Why her?”. Oxford: Oneworld, 2009.
